Nowa zielona obwodnica Pompejów

Na obrzeżach Pompejów powstaje rozbudowany projekt krajobrazowy, który ma zmienić sposób, w jaki odwiedzający i mieszkańcy odbierają to jedno z najbardziej znanych stanowisk archeologicznych świata. Studio Bellesi Giuntoli, wyłonione w międzynarodowym konkursie w 2022 roku, opracowało plan zagospodarowania terenów poza murami antycznego miasta. Projekt obejmuje około 2,5 mili nowej trasy, tworzącej ciągły pierścień łączący wykopaliska z otaczającą je tkanką miejską. Prace, prowadzone we współpracy z włoskim Ministerstwem Kultury i Parkiem Archeologicznym w Pompejach, mają nie tylko udoskonalić układ komunikacyjny, lecz także przywrócić równowagę między dziedzictwem a naturą. Projekt zakłada jedenastu stref tematycznych, z których każda posiada charakterystyczny układ zieleni i funkcje, tworząc sekwencję miejsc do odpoczynku, obserwacji i rekreacji.

Konkrety realizacyjne i układ przestrzenny

Trasa nowego pierścienia przebiega po naturalnym wyniesieniu, skąd rozciągają się widoki na Zatokę Neapolitańską oraz ruiny u podnóża Wezuwiusza. Wytyczono gładkie nawierzchnie dla pieszych, rowerów i wózków, a lokalny tuf wkomponowano w obrzeża ścieżek, układając go w nieregularnym rytmie przywołującym historyczne brukowania. Na odcinkach o większym nachyleniu zaprojektowano łagodne rampy, a węzły komunikacyjne wyposażono w tablice z alfabetem Braille’a i punkty informacji multimedialnej. W wielu strefach rozmieszczono altany i miejsca piknikowe z meblami dostosowanymi do potrzeb osób z ograniczoną mobilnością. W strefach takich jak Belvedere powstały ogrody labiryntowe, a w innych – stanowiska do obserwacji ptaków, z otworami na różnych wysokościach. Całość zorganizowano tak, by odciążyć gęsto odwiedzane centrum wykopalisk, tworząc alternatywne trasy oraz kameralne punkty wyciszenia, również dla osób wrażliwych sensorycznie.

Zobacz też: Atrium Yanlord w Szanghaju

Dobór roślin i znaczenie dla przyszłości

Wzdłuż trasy posadzono gatunki rodzime – od wysokich cyprysów pełniących rolę naturalnych punktów orientacyjnych, przez krzewy maskujące ogrodzenia, po pola dzikich kwiatów i owocowe drzewa świadczące o rolniczej przeszłości regionu. Warstwowe nasadzenia różnej wysokości tworzą bogatą strukturę zieleni, sprzyjającą bioróżnorodności i poprawiającą mikroklimat. W wybranych miejscach pozostawiono fragmenty mchu na dawnych posadzkach, aby zatrzymywać wodę i ograniczać erozję tynków. Projekt nie ogranicza się do rekonstrukcji dawnego krajobrazu, lecz staje się żywym laboratorium, w którym roślinność, historia i współczesne potrzeby użytkowników współtworzą nowe doświadczenie Pompejów – miejsca, gdzie przeszłość splata się z przyszłością w przestrzeni otwartej na zmiany i kolejne pokolenia.