Przestrzeń badawcza Sponge Garden w Rotterdamie

W Rotterdamie, mieście od lat stawiającym czoła wyzwaniom związanym z wodą, powstała przestrzeń badawcza pokazująca, jak w warunkach gęstej zabudowy można łagodzić skutki coraz intensywniejszych opadów oraz przedłużających się okresów suszy. Sponge Garden jest materialnym efektem szeroko zakrojonych analiz przeprowadzonych przez pracownię De Urbanisten, które obejmowały geologię, strukturę gleb, lokalny klimat oraz historyczny rozwój miasta. Zamiast klasycznego powiększania kanalizacji deszczowej, wybrano drogę polegającą na wykorzystaniu procesów przyrodniczych i zwiększaniu zdolności terenów do gromadzenia oraz powolnego oddawania wody. W ten sposób powstał obiekt, który nie jest tylko zieloną przestrzenią, lecz także długofalowym eksperymentem badawczym.

Trzy rozwiązania testowane w praktyce

Cały ogród został podzielony na strefy pozwalające obserwować, jak różne podejścia wpływają na retencję wody i lokalny mikroklimat. W strefie soil cubicles wykorzystano cztery typowe dla Rotterdamu rodzaje podłoża: torf, glinę, piasek i mieszankę gruzu. Na każdej z tych gleb testuje się rośliny o niskich wymaganiach oraz dodatki poprawiające magazynowanie wody w niewielkich prywatnych ogrodach, tak aby można je było łatwo wdrożyć w innych miejscach miasta. Druga strefa, waving wadi, to system bioswale z infiltracją kapilarną, który przechwytuje wodę opadową z obszaru czterokrotnie większego od własnej powierzchni. Podczas symulowanego intensywnego deszczu udowodniono, że rozwiązanie to jest w stanie przyjąć całą wodę w zaledwie trzydzieści minut, a następnie stopniowo oddawać ją w okresach suszy. Trzecie podejście, depaved garden, polega na sukcesywnym usuwaniu nawierzchni utwardzonych i przekształcaniu ich w tereny zielone – prosta metoda, która może być stosowana zarówno wzdłuż miejskich ulic, jak i na terenach sąsiadujących z budynkami.

Zobacz też: Park Aktywności w Jastrzębiu‑Zdroju – nowa przestrzeń rekreacji i sportu

Przestrzeń badawcza i miejsce spotkań

Kompozycja Sponge Garden nawiązuje do układu sąsiedniego Food Garden – nasadzenia zaplanowano w koncentrycznych kręgach, a w centralnej części przewidziano przestrzeń do spotkań i wymiany doświadczeń. Zewnętrzny krąg ogrodu został podzielony na trzy części odpowiadające testowanym metodom, co ułatwia porównywanie efektów. Całość jest na bieżąco monitorowana – prowadzi się obserwacje roślin, pomiary wilgotności gleby oraz regularne symulacje intensywnych opadów. Projekt realizowany jest przez De Urbanisten we współpracy z gminą Rotterdam oraz lokalnymi instytucjami wodnymi, fundacjami i partnerami prywatnymi. Architekci krajobrazu zaangażowani w inicjatywę sami prowadzą pielęgnację ogrodu, a jednocześnie organizują oprowadzania dla mieszkańców, wizyty edukacyjne i spotkania branżowe. Dzięki temu Sponge Garden stał się nie tylko miejscem eksperymentu naukowego, lecz również przykładem otwartej przestrzeni publicznej, która inspiruje do zmian w sposobie kształtowania miast w obliczu wyzwań klimatycznych.