Park Aleksandry Północ, położony na styku ulic Jerzmanowskiego, Ćwiklińskiej, Bieżanowskiej i Telimeny, to przykład rewitalizacji, której głównym celem było zachowanie naturalnego charakteru przestrzeni. Projekt, zrealizowany przez Zarząd Zieleni Miejskiej w Krakowie, nie dążył do radykalnej transformacji istniejącego środowiska, lecz do jego subtelnej adaptacji na potrzeby mieszkańców. Kluczowym założeniem było wzmocnienie funkcji przyrodniczych i rekreacyjnych przy jednoczesnym zachowaniu walorów ekosystemowych obszaru.

Teren parku Aleksandry Północ, utrzymany w formie lasu miejskiego, został wzbogacony o sieć ścieżek pieszych, schodów terenowych i drewnianych kładek, umożliwiających poruszanie się po zróżnicowanej topografii przy minimalnej ingerencji w siedliska roślin i zwierząt. Rozmieszczenie elementów infrastruktury uwzględniało istniejące ukształtowanie terenu i przebieg naturalnych ciągów roślinnych, co pozwoliło uniknąć masowych wycinek czy sztucznego kształtowania przestrzeni. Miejsca odpoczynku, takie jak leżaki czy hamaki, zostały umieszczone w sposób nienachalny – wśród drzew, z dala od osi komunikacyjnych, aby nie zakłócać spokoju przyrody i zapewnić użytkownikom doświadczenie immersji w naturalnym krajobrazie.

Ochrona bioróżnorodności w Parku Aleksandy Północ

Istotnym elementem projektu była ochrona lokalnej bioróżnorodności, co zostało osiągnięte poprzez wprowadzenie stref biocenotycznych. Pozostawienie martwego drewna, stert gałęzi i nieregularnych form terenowych to nie tylko świadome działanie ekologiczne, ale również narzędzie wspierające występowanie gatunków rodzimych, takich jak zaskroniec zwyczajny, jaszczurka zwinka czy ropucha szara. Park stał się dzięki temu siedliskiem wielu organizmów zależnych od strukturalnego zróżnicowania środowiska – od drobnych ssaków po bezkręgowce. Naturalne procesy sukcesji ekologicznej nie zostały zakłócone, co przyczyniło się do wzmocnienia roli tego terenu jako korytarza ekologicznego. Wprowadzono również elementy małej retencji, które wspomagają lokalny mikroklimat – pozostawione zagłębienia terenu i naturalne doliny służą jako miejsca okresowego gromadzenia wody, wspierając lokalną roślinność i zapobiegając jej przesuszaniu. Zróżnicowanie siedliskowe – od obszarów zacienionych przez zwarte korony drzew po polany wypełnione światłolubnymi gatunkami – pozwala na rozwój roślinności o różnych wymaganiach, a tym samym zwiększa stabilność ekologiczną tego fragmentu miasta.

Integracja funkcji społecznych i edukacyjnych

Oprócz funkcji przyrodniczych, zrewitalizowany park w Krakowie pełni również rolę przestrzeni edukacyjnej i społecznej. Jego układ sprzyja spacerom tematycznym, a infrastruktura pozwala na organizację wydarzeń plenerowych bez konieczności stałej obecności dominujących elementów zabudowy. Wydzielone przestrzenie pozwalają na prowadzenie zajęć przyrodniczych, obserwacji ptaków czy warsztatów edukacyjnych dla dzieci i dorosłych. Naturalny charakter terenu w połączeniu z czytelnym układem komunikacyjnym ułatwia korzystanie z parku osobom w różnym wieku i o różnych potrzebach. W ramach zagospodarowania terenu nie zastosowano ogrodzeń ani wyraźnych granic między przestrzenią rekreacyjną a przyrodniczą, co wzmacnia wrażenie spójności środowiska i integracji użytkowników z otoczeniem. 

Park Aleksandry Północ w Krakowie – metryczka projektu

Lokalizacja: Kraków / Polska
Wykonanie: ZZM Kraków
Typ: park miejski
Rok: 2025

Podoba Ci się nasza działalność ? Postaw kawę dla Grupy Sztuka Architektury!