Zabytkowy ogród przy Pensjonacie Gurewicza

Pensjonat Gurewicza to wyjątkowy przykład architektury drewnianej w stylu Świdermajer. Wokół budynku znajduje się zabytkowy ogród, który, podobnie jak sam pensjonat, przez lata pozostawał opuszczony i zaniedbany. Teraz zarówno architektura, jak i zieleń wokół niej, odzyskały swój dawny blask.

Pensjonat Abrama Gurewicza mieści się w Otwocku, przy zbiegu ulic Filipowicza i Armii Krajowej. Obiekt jest wyjątkowy ze względu na swoją architekturę – wycinana w drewnie dekoracja to typowy element stylu nadświdrzańskiego, nazwanego humorystycznie świdermajerem przez Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. Niszczejący budynek przeszedł niedawno rewitalizację, a wraz z nim odnowiony został zabytkowy park otaczający pensjonat.

Park pierwotnie zaprojektowany został w typie ogrodu angielskiego. Były w nim rośliny kubłowe, bananowce, a także kobierce kwiatów i kwitnących krzewów. Polany wypoczynkowe przecinały ścieżki spacerowe, znalazła się tam również mała scena. Niestety z biegiem lat stan drzewostanu w parku uległ znacznemu pogorszeniu. Wieloletnie zaniedbania w pielęgnacji zieleni oraz brak regularnego usuwania podrostów i samosiewów spowodowało zbytnie zagęszczenie roślin. Dotyczy to szczególnie drzew, które wzajemnie blokowały swój rozrost. Duża liczba samosiewów klonowych skutkowała coraz większym udziałem tych drzew w całym drzewostanie.

Park przy sanatorium – nowe zagospodarowanie

Po podjęciu decyzji o rewitalizacji parku przy Pensjonacie Gurewicza, prace projektowe powierzono pracowni Toposcape. W toku prac wstępnych przeanalizowano dostępne materiały historyczne, a także określono stan fitosanitarny drzewostanu. Podstawowym założeniem projektu było uzyskanie podobnego do pierwotnego charakteru parku – luksusowej przestrzeni wypoczynku w lesie sosnowym.

Na podstawie materiałów archiwalnych odtworzono dawny układ parku. Architekci zaprojektowali aleję parkową prowadzącą w kierunku ulicy Poniatowskiego, a także układ alejek od strony ulicy Filipowicza. W pracach projektowych kierowano się zasadą kształtowania przestrzeni parku wzdłuż południowej elewacji budynku. Projektanci planowali zieleń uwzględniając relacje z alejkami – wzdłuż nich zaplanowano pasy trawnika oraz pas średniowysokich krzewów oddzielających zieleń urządzoną od lasu.

Jako inspirację w projekcie restaurowanego terenu wykorzystano zasadę geometrii parków obwodnicowych. Układ komunikacyjny wyznacza siatka prostokreślnych ścieżek poprowadzonych w kontekście architektury. Należą do nich aleje przed dawnym wejściem głównym czy aleja wychodząca z podcienia w kierunku południowym.

Ogród w stylu świdermajer

Charakterystycznym elementem ogrodu w stylu świdermajer jest sosna. W ramach projektu zachowane zostały stare, istniejące sosny, zaś w miejscach luk w dawnym drzewostanie posadzono dodatkowe duże drzewa tego gatunku. Uzupełnienie luk ma zapewnić ciągłość lasu w przyszłości. Ponadto odtworzono topiary i żywopłoty łączone z rabatami nawiązującymi do stylu Art&Craft. Projektowane układy zieleni mają nawiązywać do naturalnych zbiorowisk runa leśnego. Z podszytu usunięto gatunki inwazyjne, a także posadzono rodzime krzewy osłonowe. Planowane jest też posadzenie grupy rododendronów tworzących swobodną kompozycję oraz niskich, formowanych żywopłotów, które podkreślą główne alejki parkowe.

Na podstawie zdjęć historycznych odtworzono nawierzchnię z płyt betonowych chodnikowych, łącząc ją z nawierzchnią mineralną i drobną kostką kamienną. Pomiędzy skrzydłami budynków odtworzone zostały ogrodowe dziedzińce, które nawiązują do dawnego zagospodarowania. Ponadto w przyszłości przy budynku pojawi się ogród ziołowy, a także trejaże z różami towarzyszące leżakom do kąpieli słonecznych.