Jak w środowisku zurbanizowanym można wpłynąć na zwiększenie ilości wody oraz wydłużyć jej czas przebywania w przyrodzie? Znanych jest kilka skutecznych metod zwiększania retencji wody deszczowej w krajobrazie. Rozwiązaniem może być zakładanie zielonych dachów, stosowanie przepuszczalnych nawierzchni w tkance miasta, tworzenie ogrodów deszczowych, ochrona mokradeł oraz budowanie przydomowych oczyszczalni ścieków. Na szczególną uwagę zasługują również mniejsze powierzchniowo przedsięwzięcia takie jak zbiorniki gromadzące wodę opadową – nisze i stawy retencyjne.

Obecna sytuacja w miastach o wysokim poziomie urbanizacji oraz rozwiniętej sieci kanalizacyjnej prowadzi do spływania wód deszczowych utwardzonymi drogami i chodnikam, które odprowadzane są systemem kanalizacyjnym do rzek, dodatkowo je zanieczyszczając. Opad atmosferyczny, który mógłby wsiąkać w głąb terenu i być wykorzystywany przez powierzchnie trawiaste, biologicznie czynne, nie zostaje spożytkowany. Cel jest jeden - przechwytywanie wód opadowych.

Obecna sytuacja w miastach o wysokim poziomie urbanizacji oraz rozwiniętej sieci kanalizacyjnej prowadzi do spływania wód deszczowych utwardzonymi drogami i chodnikami, a następnie odprowadzana jest systemem kanalizacyjnym do rzek, dodatkowo je zanieczyszczając. Opad atmosferyczny, który mógłby wsiąkać w głąb terenu i być wykorzystywany przez powierzchnie trawiaste, biologicznie czynne, nie zostaje spożytkowany. Cel jest jeden - przechwytywanie wód opadowych.

Czytaj również: Hamak z trawy

Woda niesie ze sobą życie, zarówno w postaci wielko powierzchniowych ekosystemów jak morza lub rzeki,  ale też na mniejszą skalę w postaci poprawy bioróżnorodności w miastach i poza jego granicami. Dla poprawy niekorzystnych warunków w gęstych, zurbanizowanych ośrodkach zaleca się stosowanie wszelkich zabiegów prowadzących do wydłużenia czasu przepływu wód deszczowych. Właściwe działania sprzyjają oczyszczaniu opadów, zachowaniu cennych zasobów i różnorodności biologicznej.

Czytaj również: Złota "10" w projektowaniu ogrodów przedszkolnych 

W przypadku, gdy powierzchnia pod zagospodarowanie nie jest zbyt duża, zaleca się budowę niecki retencyjnej, której wykonanie jest stosunkowo proste.  Za wprowadzaniem mniejszych zbiorników do środowiska miejskiego przemawia nie tylko fakt gromadzenia wody, ale również ponowne wykorzystanie jej w drugim obiegu. Przykładem takiego zastosowania jest ogród o nazwie KOKS na Jeżycach w Poznaniu. Jest to kawałek zieleni towarzyszącej pustostanom i zaniedbanym kamienicom. Posiada małą powierzchnię, na której zmieściło się kilkanaście grup roślin, krzesła do siedzenia wokół małego paleniska, otwarta pracownia malarska oraz nisza bioretencyjna, która jest zdecydowanym faworytem i atrakcją tej przestrzeni. Zaprojektowana została przez Jakuba Smykowskiego ze stowarzyszenia Inner Art.  Niecka pełni rolę zbiornika na wodę deszczową, który poprzez rynny biegnące wzdłuż połaci dachowych nawadnia zagłębienie terenu z posadzonymi w nim odpowiednimi gatunkami roślin. Do roślin polecanych na stanowiska „niszowe” poleca się m.in. kosaćce (potocznie zwane irysami), sit, turzyce, a  do obsadzenia brzegów w zależności od stanowiska nada się paproć (długosz, wietlica), fiołek błotny – na miejsca cieniste, lub wilczomlecz, lobelia szkarłatna (miejsca słoneczne). Wymienione gatunki preferują stanowiska dobrze uwodnione, warstwa kamieni i żwiru zapewnia odpowiedni przepływ wody, a folia izolacyjna wyłożona na wygładzonej w zagłębieniu glebie zabezpiecza przed odpływem opadów do gruntu.

Drugim przykładem wspomnianego autora jest ogród na Wildzie w Poznaniu utworzony na skrawku terenu pozostałego po wyburzeniu kamienicy. Jego nieco większa powierzchnia w stosunku do poprzedniego ogrodu publicznego pozwoliła stworzyć w nim bardziej okazałą niszę retencyjną. Zastosowano w niej takie same rozwiązania techniczne, natomiast kompozycja i dobór roślin jest nieco odmienny. Różnice wynikają z wielkości dostępnej powierzchni oraz lokalizacji nisz.

Co więcej oferują zbiorniki wodne w miastach? Nie tylko tworzą zdrowszy i przyjemniejszy mikroklimat, zwiększają bioróżnorodność fauny i flory miejskiej, ale również służą zwierzętom w pozyskiwaniu wody pitnej. Co ważniejsze, zastosowana w nich roślinność przechwytuje spływającą wodę z jezdni i oczyszcza ją z metali ciężkich i pyłów. Podsumowując, małe zbiorniki retencyjne są  niezastąpionym elementem krajobrazu, a ich wartość jest nieoceniona.

Autor: mgr inż. arch. kraj. Joanna Magdalena Pracka

Podoba Ci się nasza działalność ? Postaw kawę dla Grupy Sztuka Architektury!